Przejdź do treści

Awantura z pastorem i szydzące żaby

Od 1860 roku przy ówczesnym Starym Rynku w Białej, u zbiegu z ulicą Targową, naprzeciwko kościoła ewangelicko-augsburskiego imieniem Marcina Lutra, w niewielkim parterowym budynku prowadził winiarnię Franciszek Nahowski. W 1892 roku budynek przeszedł na własność jego syna Rudolfa, który kontynuował działalność ojca. Prowadzenie winiarni w pobliżu kościoła stało się przyczyną wieloletniego konfliktu pomiędzy jej nowym właścicielem a ewangelickim pastorem. Duchownego irytowało, że kiedy przemawia do wiernych przez drzwi kościoła dobiegają pijackie odgłosy z pobliskiego lokalu, oraz że nieznający umiaru klienci winiarni zanieczyszczają teren wokół kościoła. Pastor Herman Fritsche, w kościele często wypowiadał się negatywnie na temat demoralizującej wiernych działalności Nahowskiego, ten jednak nic sobie z tych uwag nie robił i kpił z duchownego. W 1903 roku, na podstawie projektu architekta Emanuela Rosta juniora, Nahowski rozbudował posiadaną nieruchomość, wznosząc jedną z najbardziej rozpoznawalnych kamienic w Białej. Z uwagi na swój niecodzienny wygląd, odbiegający od pozostałych budynków przy placu, kamienica początkowo wzbudzała zdziwienie wśród mieszkańców. Właściciel winiarni wykorzystał nowy budynek do artystycznego wyrażenia swojego stanowiska w konflikcie z duchownym. Nad drzwiami kamienicy, znajdującymi się naprzeciwko wejścia do kościoła, umieszczono płaskorzeźbę przestawiającą żaby – symbol religijnej nietolerancji. Dzieło przedstawia dwie biesiadujące żaby, ubrane we fraki i spodnie. Jedna z nich gra na mandolinie, a druga opierając się o beczkę wina trzyma w jednej ręce fajkę, a w drugiej kieliszek. Płazy zwrócone twarzami w stronę kościoła wydają się prowokować swoim spojrzeniem i zachowaniem. Konflikt między stronami przeniósł się również poza mury winiarni i kościoła. Na niektórych widokówkach z tamtego okresu, reklamujących kamienicę „Pod żabami” wyretuszowany został budynek kościoła. Oprócz sławnych żab, na ścianie północnej budynku znajdują się płaskorzeźby owadów oraz ludzkich głów. Dekoracyjna elewacja kamienicy imituje mur pruski.

Kamienica „Pod Żabami” – pl. Wojska Polskiego 12 / ul. Targowa 2