Przejdź do treści
Strona główna > Rafineria spirytusu Grossa

Rafineria spirytusu Grossa

Rafineria Grossa

W drugiej połowie XIX wieku w Lipniku, za sprawą lokalnych żydowskich przedsiębiorców, nastąpił gwałtowny rozwój przemysłu gorzelnianego. W 1849 roku Jacob Gross – kupiec i właściciel sklepu z artykułami korzennymi, na granicy Lipnika i Białej założył rafinerię spirytusu i fabrykę likierów. Rozwijającą się pomiędzy obecnymi ulicami ks. St. Stojałowskiego i 11 Listopada fabrykę wyposażono w dwa kotły parowe oraz dwa silniki parowe. Jej produkcja obejmowała wyroby spirytusowe oraz różne gatunki alkoholi i nalewek. Produkty sprzedawane były w Galicji, na Śląsku, Morawach oraz na Węgrzech. Ponadto delikatne likiery, przygotowywane według specjalnej receptury, eksportowano do Francji. Surowce do produkcji sprowadzano z całej Galicji i Śląska. W 1871 roku fabryka zatrudniała siedmiu robotników. Właściciel fabryki Jacob Gross od 1876 roku był również właścicielem hotelu Pod Czarnym Orłem w Białej.

Po śmierci Grossa w 1901 roku fabrykę przejął jego syn Arnold, który nie tylko rozwijał rodzinną firmę, ale reprezentował także interesy gorzelników galicyjskich wobec urzędów państwowych. Ponadto Arnold Gross był radnym miasta Białej i założył trzy fundacje dobroczynne, które niosły pomoc ubogim chrześcijanom i Żydom oraz wdowom, sierotom i inwalidom po I wojnie światowej. Od 1925 roku fabryka prowadziła działalność na terenie Białej z uwagi na włączenie gminy Lipnik do miasta Białej. Firma Grossów nie przetrwała wielkiego kryzysu gospodarczego lat trzydziestych XX wieku i zakończyła działalność.

Po jej likwidacji budynki fabryczne przejęła firma Stock z Triestu, która otworzyła w nich Fabrykę Wódek, Koniaków i Vermouthu. Sztandarowym produktem firmy Stock był znany na świecie koniak Medicinal. Szlachetne gatunki win służących do jego produkcji sprowadzane były z Włoch. Produkcja odbywała się z wykorzystaniem nowoczesnych technologii i maszyn. Robotnicy nadzorowani byli przez kadrę zarządzającą, szkoloną w macierzystych zakładach firmy Stock. Oprócz koniaku bialska fabryka wytwarzała likiery i wermuty cieszące się dużym uznaniem smakoszy alkoholi.

U schyłku II wojny światowej, grupa operacyjna Komitetu Ekonomicznego PRL zabezpieczyła fabrykę Stocka, w której rozpoczęto prace nad uruchomieniem produkcji wódek na potrzeby wojska. W kwietniu 1945 roku zakład został przekazany przez radzieckie władze Urzędowi Akcyz i Monopoli w Bielsku. W październiku 1945 roku przejęła go Delegatura Państwowego Monopolu Spirytusowego z Krakowa. W budynkach fabrycznych utworzono Wytwórnię Wódek Gatunkowych Państwowego Monopolu Spirytusowego w Bielsku z oddziałem w Białej.

Rafineria spirytusu i fabryka likierów Jacoba Grossa

fot. Budynek dawnej rafinerii spirytusu i fabryki likierów Jacoba Grossa.

Rafineria spirytusu i fabryka likierów Jacoba Grossa, Fabryka Wódek, Koniaków i Vermouthu Stock, Wytwórnia Wódek Gatunkowych – Bielsko-Biała, ul. ks. S. Stojałowskiego 61