W 1853 roku, w związku z rozwojem jednej z najstarszych linii kolejowych w Europie „c.k. Uprzywilejowanej Kolei Północnej Cesarza Ferdynanda”, podjęto decyzję o budowie odcinka z Bohumina do Oświęcimia z bocznicą Dziedzice – Bielsko. W następstwie przyłączenia Bielska do kolei cesarskiej, w grudniu 1855 roku nastąpiło uroczyste otwarcie pierwszej stacji kolejowej w mieście, które zapoczątkowało nowy okres w jego rozwoju. Z centrum miasta do dworca prowadziła wytyczona ulica Kolejowa – Bahnstrasse, obecna Barlickiego. Nadanie stacji nazwy „Bielsko–Biała” wywołało w Bielsku oburzenie wśród grupy mieszkańców, którzy Białą uważali ciągle za wieś podmiejską po „polskiej stronie”. Jednak korzyści wynikające z jej otwarcia szybko udobruchały najzagorzalszych przeciwników nazwy.
Początkowo stacja pełniła funkcję końcowej na linii Dziedzice – Bielsko. Pierwszy pociąg z Dziedzic przyjechał do Bielska 17 grudnia 1855 roku pokonując trasę 10 km w trzydzieści minut. Każdego dnia kolej organizowała na tej linii trzy kursy. W pierwszym roku funkcjonowania pociągi przewiozły 38 tysięcy pasażerów i 700 tysięcy kwintali towarów. Dzięki otwarciu stacji do miasta przybywało coraz więcej przyjezdnych, co skłoniło rodzinę Schneider-Dux do wybudowania pierwszego hotelu przy ul. Kolejowej pod nazwą „Hotel zur Nordbahn”. W 1860 roku w celu poprawy jakości obsługi pasażerów wybudowano jednopiętrowy budynek dworcowy z przylegającą halą peronową. W latach 1876 – 1878 linię Dziedzice – Bielsko przedłużono do Żywca, dzięki wybudowaniu w centrum miasta 268 metrowego tunelu oraz wiaduktu na obecnej ulicy Wałowej. Podróż z Bielska do Żywca trwała około 50 minut.
Dynamiczny rozwój miasta pod koniec XIX wieku oraz utworzenie w Bielsku węzła kolejowego z nowymi połączeniami spowodowały, że dworzec okazał się niewystarczający dla potrzeb przewozowych. Dlatego w 1890 roku do użytku oddano nowy budynek dworcowy, oddalony o kilkaset metrów w kierunku północnym. Po wyłączeniu starego dworca z obsługi pasażerów wyburzono halę peronową, a sam budynek pełnił funkcje pomocnicze.
Budynek pierwszego dworca kolejowego w Bielsku.
Stary dworzec kolejowy w Bielsku. W głębi kamienice wybudowane przy Alei Franza Josefa.
Budynek starego dworca kolejowego w Bielsku – Bielsko-Biała, ul. 3 Maja 18