Przejdź do treści

Niemiecka szkoła katolicka w Białej

Budowę nowej, katolickiej szkoły w Białej zainicjował w 1868 roku proboszcz i dziekan bialski ks. Józef Choliwkiewicz, powołując do życia Katolicki Komitet Budowy Szkoły. Zadaniem Komitetu było pozyskiwanie niezbędnych funduszy do zrealizowania inwestycji, wśród parafian i bogatych przemysłowców. Kiedy w maju 1869 roku w całej Austrii weszła w życie nowa ustawa o szkolnictwie ludowym, w Białej zlikwidowano katolicką Szkołę Główną dla Chłopców i Dziewcząt oraz Szkołę Realną. W ich miejsce utworzono zgodnie z nowymi przepisami Szkołę Ludową dla Dziewcząt i Chłopców o charakterze niemieckim i międzywyznaniowym. Na potrzeby szkoły, w latach 1873-1874 ze zgromadzonych przez Komitet Budowy funduszy, wzniesiono budynek szkolny przy dzisiejszej ulicy Piłsudskiego. Część środków na budowę pochodziła z pożyczki udzielonej przez miasto. Wzniesiony przy ówczesnej Friedrichstrasse nowy gmach szkolny został zaprojektowany przez Emanuela Rosta seniora, a koszt jego budowy wyniósł osiemdziesiąt cztery tysiące florenów. Szkoła była nowoczesna, dobrze wyposażona i miała służyć nauczaniu i rozwijaniu „niemieckiego elementu ludowego”. Do szkoły uczęszczały również dzieci polskie, które w myśl misji szkoły poddawane były bardzo silnej germanizacji. W latach osiemdziesiątych XIX wieku szkoła stała się elementem rozgrywki narodowościowej pomiędzy działaczami polskimi i niemieckimi, którzy dążyli do utrzymania niemieckiego charakteru Białej. W 1874 roku szkoła liczyła 780 uczniów i składała się z dwóch jednostek, sześcioklasowej Szkoły Ludowej dla Chłopców oraz pięcioklasowej Szkoły Ludowej dla Dziewcząt. W 1877 roku szkołę przekształcono w Szkołę Miejską w Białej. Po odzyskaniu nieodległości przez Polskę w 1918 roku, budynek szkolny zajęła pierwsza polska Szkoła Powszechna im. Tadeusza Kościuszki, która w latach 1898-1914 działała przy ulicy Legionów.

Budynek nowej, niemieckiej szkoły katolickiej w Białej – Bielsko-Biała, ul. J. Piłsudskiego 47